2024 yılı Türkiye bitkisel üretiminde, tarla bitkileri, meyve ve sebze üretiminde gözlenen artış ve azalış oranları, çeşitli ekonomik ve çevresel etkenlerle doğrudan ilişkili olarak değişkenlik göstermiştir. Özellikle iklim değişikliği, artan üretim maliyetleri ve kuraklık gibi sorunlar, üretim miktarlarını ve verimliliği büyük ölçüde etkilemiştir. Bu yılki üretim oranlarına dair bir genel değerlendirme yapacak olursak: Tarla Bitkileri 2024 yılında tarla bitkilerinde üretim dalgalanmaları görülmüştür. Özellikle buğday, arpa ve mısır gibi temel tahıl ürünleri kuraklık ve sıcaklık artışlarından ciddi ölçüde etkilenmiştir. 2023 yılında yaşanan kuraklık ve su kıtlığı gibi sorunlar, sulama imkanlarını sınırlamış ve verimi düşürmüştür. Tahıl üretiminde %10’a varan düşüşler kaydedilmiş, bu durum özellikle buğday ithalatına olan bağımlılığı artırmıştır. Ayçiçeği üretiminde ise yer yer %5-7 oranında artış görülmüştür, ancak bu artış genelde iç tüketim talebini karşılamakta yetersiz kalmıştır. Meyve Üretimi Türkiye’nin geleneksel ihraç ürünleri olan meyvelerde üretim değişiklikleri dikkat çekmektedir. Elma, kiraz, kayısı gibi meyve üretimlerinde yer yer azalmalar kaydedilmiş olup, bu durumun temel nedeni don ve dolu gibi hava olayları olmuştur. Örneğin, elma üretiminde yaklaşık %6-8 oranında düşüş yaşanmıştır. Üzüm ve nar üretimi ise kuraklıktan daha az etkilenmiş ve yaklaşık %3-4 oranında artış göstermiştir. Ancak, artan üretim maliyetleri, özellikle gübre ve işçilik giderleri, karlılığı azaltmış ve bazı üreticilerin piyasadan çekilmesine neden olmuştur. Sebze Üretimi Sebze üretiminde özellikle domates, biber, patlıcan gibi yaygın olarak üretilen sebzelerde önemli düşüşler gözlenmiştir. Domates üretiminde %5-10 arasında bir azalma görülmüş, bu durum iç pazarda fiyatların yükselmesine yol açmıştır. Patates ve soğan gibi temel gıda ürünlerinde de azalmalar kaydedilmiş ve bu ürünlerin fiyatları artış göstermiştir. Kuraklık, enerji ve sulama maliyetlerinin yükselmesi, sebze üretimindeki düşüşlerin başlıca sebepleri arasında yer almaktadır. Üretim Maliyetleri ve İhracat Bitkisel üretimde maliyetlerin yükselmesi, üreticilerin karlılığını olumsuz etkilemiştir. Gübre fiyatları, enerji maliyetleri ve işçi ücretlerindeki artış, üreticilerin finansal yükünü artırmış, bu da bazı üreticilerin faaliyetlerini azaltmasına veya durdurmasına neden olmuştur. İhracatta ise artan döviz kuru avantaj sağlasa da iç piyasada ürün azlığı fiyatları yükseltmiştir. Bu durum, sebze ve meyve ihracatında dikkatli bir denge kurulmasını gerektirmektedir. 2024 yılı, Türkiye tarım sektörünün iklim değişikliği ve ekonomik dalgalanmalardan nasıl etkilendiğini gösteren çarpıcı bir örnek olmuştur. Gelecekte su kaynaklarının etkin kullanımı, sürdürülebilir tarım politikaları, toprak analizine dayalı gübreleme ve modern sulama tekniklerinin uygulanması büyük önem taşımaktadır. Bu önlemler, tarımsal üretimin sürdürülebilirliğini sağlarken, aynı zamanda üretici ve tüketici arasındaki fiyat dengesinin korunmasına katkıda bulunabilir.